💰 De Morele Fundamenten van Bitcoin vs Fiat – Een Kritische Vergelijking

Aug 06, 2025Door Tom Peetoom
Tom Peetoom

📍 Waarom het debat over geld niet alleen economisch is, maar ook moreel en ideologisch.

 
In de publieke discussie over geld wordt vaak gefocust op techniek, rente en inflatiecijfers. Maar onder de oppervlakte schuilt een diepere waarheid: ons geld weerspiegelt onze morele keuzes.

Het verschil tussen Bitcoin en het fiat-geldsysteem is niet alleen een kwestie van technologie of efficiëntie. Het is een fundamenteel moreel conflict over de aard van eigendom, verantwoordelijkheid en vrijheid.

De Oostenrijkse School van Economie – denk aan Ludwig von Mises, Friedrich Hayek en later ook Saifedean Ammous (The Bitcoin Standard) – herinnert ons eraan dat monetair beleid altijd een morele component heeft.
Laten we de morele grondslagen van beide systemen onder de loep nemen.

 
⚖️ 1. Eigendom en soevereiniteit
Bitcoin stelt het individu centraal. Wie zijn private keys bezit, bezit zijn geld – direct, zonder tussenkomst. Dat is radicaal in een wereld waar financiële instellingen de poortwachters zijn.

➡️ Moreel principe: Eigendom is onaantastbaar, soevereiniteit ligt bij het individu.

Fiat-geld daarentegen kan bevroren, belast of gedevalueerd worden door centrale beslissers. Eigendom is hier voorwaardelijk, afhankelijk van vertrouwen in instituten.

➡️ Morele implicatie: Je bezit slechts geld zolang de staat het toestaat.

 
🏛️ 2. Centrale planning vs marktdiscipline
Fiat-geld is gebouwd op het idee dat een kleine groep technocraten (centrale banken) het beter weet dan de markt. Zij sturen rente en geldhoeveelheid bij, in een poging "de economie te beheersen".

➡️ De Oostenrijkse School wijst dit af als pretentie van kennis. Markten zijn complex, en centraal ingrijpen leidt op termijn tot misallocatie en bubbels.

Bitcoin is hierin moreel radicaal: het legt de regels vast in code, voor iedereen gelijk, zonder uitzonderingen. De geldhoeveelheid (21 miljoen) ligt vast. Geen bailouts, geen voorkeur voor systeembanken.

➡️ Moreel principe: Geen privileges. Gelijke regels voor iedereen. Discipline i.p.v. willekeur.

 
📉 3. Inflatie vs spaardeugd
In het fiat-systeem is inflatie beleid. De ECB en Fed sturen expliciet op het verminderen van de koopkracht van geld (bijv. 2% inflatie per jaar).

➡️ Sparen wordt ontmoedigd, consumptie en schuld worden beloond.

Volgens de Oostenrijkse School is dit economisch pervers én moreel oneerlijk. De spaarder wordt gestraft. De korte termijn wint het van de lange termijn.

Bitcoin keert dit om. Door de schaarste en voorspelbaarheid van het aanbod beloont het sparen en langetermijndenken. De toekomst krijgt weer waarde.

➡️ Moreel principe: Sparen is een deugd, geen fout. Waardebehoud is rechtvaardig.

 
🧱 4. Transparantie en verantwoordelijkheid
Fiat-geldcreatie gebeurt vaak achter gesloten deuren. QE, bailouts en renteverlagingen worden besloten door een kleine elite, zonder directe democratische controle. Dit maakt het systeem gevoelig voor belangenverstrengeling, vriendjespolitiek en moreel risico.

Bitcoin is volledig transparant. Iedereen kan de code, de transacties en het beleid verifiëren. Maar dat vraagt ook verantwoordelijkheid: Not your keys, not your coins.

➡️ Moreel principe: Vrijheid vereist verantwoordelijkheid. Transparantie voorkomt corruptie.

 
🔗 Morele vergelijking in één oogopslag:

🧠 Tot slot: geld is nooit neutraal
Geld is geen neutraal ruilmiddel. Het bepaalt wie wint en wie verliest. Het beïnvloedt gedrag, politiek en zelfs moraal.

De Oostenrijkse School leert ons: wanneer geld corrupt is, raakt de hele economie besmet. En daarmee ook de samenleving.

Bitcoin is niet perfect, maar het is gebouwd op principes die vrijheid, verantwoordelijkheid en eerlijkheid centraal stellen. En dat is zeldzaam – en kostbaar.
 
📣 Vragen voor jou als lezer:

  • In welk systeem zie jij meer morele rechtvaardigheid?
  • Denk je dat monetaire neutraliteit überhaupt mogelijk is?
  • Wat zou er gebeuren als we massaal overstappen op geld dat niemand kan manipuleren?
  • Laat je gedachten achter in de reacties of deel dit artikel als je gelooft dat geldhervorming bij de moraal moet beginnen.

#Bitcoin #Fiatgeld #OostenrijkseSchool #Vrijheid #Inflatie #Economie #Moraal #Blockchain #BitcoinStandard

 
💬 Wil je hier dieper op ingaan? Ik geef lezingen en coaching over geld, vrijheid en Bitcoin. Stuur me gerust een DM.